Projekt NAWA POLONISTA pt.: "Wzajemny transfer językoznawstwo-glottodydaktyka"

Profesor Alla Kravchuk prezentuje wyniki badań podczas konferencji we Lwowie

2024-02-04

2 lutego 2024 roku, w czasie obrad sekcji polonistycznej w ramach corocznej Konferencji Naukowej na Narodowym Uniwersytecie Lwowskim im. Iwana Franki, Alla Kravchuk przedstawiła online referat „Rekcja biernikowa w poradniku z zakresu polskiej składni dla Ukraińców”, którego materiały są częściowym rezultatem aktywności badawczo-dydaktycznych projektu „Wzajemny transfer „językoznawstwo – glottodydaktyka”: współczesne problemy normatywne składni w języku ogólnopolskim i w polszczyźnie użytkowników z pierwszym językiem ukraińskim” realizowanego w ramach Programu Polonista NAWA (2023–2024).

 

W referacie zostały omówione teoretyczne zagadnienia rekcji jako typu związków składniowych. Główną zaś uwagę skupiono na prezentacji zawartości jednego z podrozdziałów przyszłej publikacji „Właściwe użycia składniowe polszczyzny. Poradnik z ćwiczeniami nie tylko dla Ukraińców”. Zaproponowano do przedyskutowania ogólny schemat prezentacji materiału w podrozdziale. Szczegółowo przedstawiono pary jednostek rekcyjnych polsko-ukraińskich, a mianowicie ukraińskie odpowiedniki przekładowe polskich czasowników i rzeczowników wymagających biernika lub przyimka z biernikiem: odpowiedniki o rekcji narzędnikowej, miejscownikowej, dopełniaczowej i celownikowej. W tym podrozdziale wyłoniła się grupa odpowiedników polsko-ukraińskich różniących się tylko przyimkiem, a nie formą przypadkową, jak np. pytanie o co (biernik) – питання про що (biernik). Ta licznie reprezentowana grupa leksemów często jest źródłem błędów w polszczyźnie osób z pierwszym językiem ukraińskim, nawet tych na wysokich poziomach znajomości polszczyzny (np. *pytanie czego – dopełniacz, *pytanie o tym – miejscownik). Największe zainteresowanie wśród obecnych wzbudziły przedstawiane w referacie ćwiczenia. Poloniści lwowscy wyrazili aprobatę oraz życzenie, aby jak najszybciej stały się one dostępne w publikacji. Pytania i dyskusje dotyczyły kolejności ćwiczeń (od łatwiejszych do trudniejszych), możliwości oznakowania stopnia trudności poszczególnych ćwiczeń,  formy publikacji kluczy do ćwiczeń, a także źródeł informacji o zmianach normy we współczesnych związkach rekcyjnych polszczyzny.

Małgorzata Gębka-Wolak
Projekt NAWA POLONISTA pt.: "Wzajemny transfer językoznawstwo-glottodydaktyka"